Ścieżka pacjenta - krok 4

DIAGNOSTYKA POGŁĘBIONA

rozpoznanie, ocena stopnia zaawansowania, badania molekularne,
dobór właściwego leczenia

1. Na podstawie wyniku badania pobranego materiału biologicznego, tkankowego czy cytologicznego, patomorfolog wykluczy lub potwierdzi obecność raka płuca. W przypadku potwierdzenia u Ciebie choroby nowotworowej, postawi też ostateczne rozpoznanie, czyli określi typ nowotworu płuca – rak niedrobnokomórkowy lub drobnokomórkowy. Jest to niezbędne do rozpoczęcia właściwego leczenia.
2. Jeśli wynik badania patomorfologicznego potwierdzi u Ciebie raka płuca, lekarz zleci ocenę klinicznego stopnia zaawansowania choroby, w oparciu o określenie rozmiaru guza, zajęcia węzłów chłonnych, występowania przerzutów na podstawie badania jamy brzusznej i ośrodkowego układu nerwowego z wykorzystaniem różnych technik obrazowych – tomografii komputerowej, pozytonowej tomografii emisyjnej (PET), rezonansu magnetycznego, scyntygrafii.
3. Jeśli jesteś pacjentem/ką z zaawansowanym, nieoperacyjnym i nie kwalifikującym się do radiochemioterapii rakiem płuca rozpoznanym mikroskopowo jako rak niedrobnokomórkowy, zwłaszcza z określnym podtypem innym niż rak płaskonabłonkowy (przede wszystkim gruczołowym czy tzw. nieokreślonym morfologicznie NOS – not otherwise specified) powinieneś/aś mieć wykonane badania biomarkerów: mutacji w genie EGFR, ekspresji lub rearanżacji białka ALK, rearanżacji białka ROS-1 oraz, w przypadku ich nie wykrycia, również ekspresji białka PD-L1
4. Zapytaj lekarza czy placówka, pod której jesteś opieką wykonuje badania tych wszystkich markerów. Jeśli nie, to gdzie taką znajdziesz?
5. Optymalne jest równoczesne oznaczenie markerów ze względu na oszczędność czasu, a wydłużanie diagnostyki nie sprzyja efektomleczenia.
6. Powinieneś/aś wiedzieć:
   • W przypadku określenia podtypu raka jako inny niż płaskonabłonkowy (przede wszystkim gruczołowy lub NOS) w stopniu IIIB analizowane są cechy molekularne – mutacje genu EGFR oraz ekspresja lub rearanżacja genu ALK i rearanżacja genu ROS-1.
   • U chorych w IV stopniu zaawansowania choroby, z rozpoznanym rakiem innym niż płaskonabłonkowy powinny być wykonane wszystkie markery predykcyjne, w tym również ekspresja białka PD-L1. U pacjentów z rozpoznanym rakiem płaskonabłonkowym wykonuje się tylko predykcyjny test immunohistochemiczny w kierunku ekspresji białka PD-L1. Pozostałe badania nie są konieczne.
   • Ze względu na koszty, badania diagnostyczne wykonywane są sekwencyjnie – najpierw mutacje genu EGRF, potem ekspresja lub rearanżacja w genie ALK i rearanżacja w genie ROS-1.
   • Zgodnie z wymogami NFZ, pacjent z kartą DiLO powinien mieć zrealizowaną pełną diagnostykę w ciągu 6 tygodni.