Opieka paliatywna i hospicyjna
Obecnie opiekę paliatywną i opiekę hospicyjną traktuje się jako synonimy. W obu formach opieki zasady postępowania z chorym są takie same, różnią się jedynie niektórymi częściami struktur organizacyjnych.
Opieka paliatywna i hospicyjna mają na celu zapewnienie osobie chorej, w zaawansowanym stadium choroby, jak najwyższej jakości życia poprzez szereg działań mających na celu m.in. zapobieganie cierpieniu, niesienie ulgi, leczenie bólu, złagodzenie objawów choroby oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów. Otacza ona opieką również rodziny chorych i ich bliskich, zapewniając im wsparcie duchowe, psychologiczne, a także edukacyjne z zakresu ogólnej opieki nad osobą chorą.
Opieką nad pacjentem powinien zajmować się interdyscyplinarny zespół, składający się z lekarza, pielęgniarki, fizjoterapeuty, psychologa, pracownika socjalnego, duchownego oraz wolontariuszy bez wykształcenia medycznego. Elementami opieki hospicyjnej mogą też być terapia zajęciowa, akupunktura, muzykoterapia, masaże i inne.
Istotnym elementem opieki paliatywnej jest medycyna paliatywna sprawująca opiekę nad pacjentami znajdującymi się w terminalnym stadium nieuleczalnej choroby. Celem medycyny paliatywnej nie jest wyleczenie pacjenta ani też zatrzymanie procesu chorobowego, ale przede wszystkim poprawienie jakości życia chorego m.in. poprzez:
- uśmierzanie przewlekłego bólu, występującego w końcowych stadiach chorób nowotworowych,
- leczenie objawowe ubocznych dolegliwości fizycznych jak ogólne osłabienie, wymioty, duszności, zaparcia, odleżyny, itp.
- zapewnienie dostępu do specjalistycznych konsultacji, badań i procedur
Pacjent może być objęty opieką paliatywną i hospicyjną po zakwalifikowaniu, na skierowanie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.
Świadczenia w opiece paliatywnej i hospicyjnej udzielane są w warunkach:
- stacjonarnych, w oddziale medycyny paliatywnej oraz hospicjum stacjonarnym,
- domowych, w hospicjum domowym,
- ambulatoryjnych, w poradni medycyny paliatywnej, gdzie sprawowana jest opieka nad chorymi, których stan ogólny jest stabilny i którzy mogą przybyć do poradni oraz nad chorymi, którzy ze względu na ograniczoną możliwość poruszania się wymagają wizyt domowych. Z takich porad lub wizyt chory może skorzystać dwa razy w tygodniu.
W naszym kraju działa około 200 instytucji specjalizujących się w opiece paliatywnej.
