Diagnostyka

Pulmonolog

Pulmonolog jest lekarzem, który ukończył specjalizację z chorób płuc.
Zajmuje się profilaktyką, diagnostyką i leczeniem chorób układu oddechowego - ustala rozpoznanie i dalsze leczenie na podstawie wywiadu lekarskiego, badania fizykalnego pacjenta i badań dodatkowych.

Pulmonolog ma możliwość przeprowadzenia kompleksowej diagnostyki pacjenta od momentu skierowania przez lekarza pierwszego kontaktu do postawienia diagnozy, a następnie w przypadku nowotworów nieopoeracyjnych, podobnie jak onkolog, podjęcia leczenia. Dzieje się tak dzięki możliwości wykonania bronchofiberoskopii, badania, za pomocą którego uzyskujemy większość rozpoznań, wykonywanego właśnie przez specjalistów chorób płuc.

Wizyta u lekarza pulmonologa nie wymaga specjalnego, osobistego przygotowania.

W czasie wizyty konieczne jest dostarczenie pełnej historii choroby oraz wszystkich innych dokumentów na temat jednostki chorobowej, z którą zgłaszamy się do lekarza.

Onkolog kliniczny

Onkolog kliniczny to lekarz, który zajmuje się profilaktyką, diagnozowaniem oraz leczeniem chorób nowotworowych. Jego zadaniem jest kompleksowa opieka nad pacjentem, a zatem zarówno profilaktyka, jak i leczenie od postawienia diagnozy przez dobranie optymalnego leczenia po rehabilitację.

Jest najczęściej specjalistą, do którego udajemy się na początku diagnostyki nowotworu i to on planuje dalsze badania i działania związane z leczeniem; on też zajmuje się chemioterapią pacjentów z nowotworami.

Na wizytę do onkologa warto zabrać wyniki badań dotychczas wykonanych a w razie ich braku lekarz zleci badania jakie należy wykonać (najczęściej to: USG, tomografia lub rezonans danego narządu).

Leczenie onkologiczne to kilka poziomów a decyzję o wyborze sposobu leczenia podejmuje onkolog wspólnie z torakochirurgiem, radioterapeutą, patomorfologiem czy psychoonkologiem.

Rodzaje leczenia onkologicznego wybierane jest w zależności od stopnia zaawansowania nowotworu i jego rodzaju:

• leczenie miejscowe, czyli leczenie nowotworu zlokalizowanego w konkretnym obszarze ciała; 
• leczenie systemowe, obejmujące cały organizm; 
• leczenie samodzielne, czyli leczenie wyłącznie jedną metodą; 
• leczenie skojarzone, które łączy w sobie więcej niż jedną z dostępnych metod.

Torakochirurg

Torakochirurg jest specjalistą, który posiada kompetencje, wiedzę i umiejętności niezbędne do wykonywania zabiegów operacyjnych narządów klatki piersiowej (poza sercem). Zajmuje się zarówno diagnostyką, jak i leczeniem chirurgicznym.

W zakresie zainteresowania lekarza torakochirurga znajdują się takie organy, jak płuca, opłucna, przepona czy przełyk, tchawica, oskrzela.

Torakochirurg prowadzi również diagnostykę chorób nowotworowych klatki piersiowej.
Wykonuje m.in. bronchoskopię, mediastinoskopię, biopsję guzów płuca przez ścianę klatki piersiowej, biopsję guzów ściany klatki piersiowej (więcej w zakładce badania inwazyjne).

Najczęstszym schorzeniem, które wymaga leczenia torakochirurgicznego (operacji) jest nowotwór płuc i odma. Podczas leczenia pacjentów z nowotworem płuca torakochirurdzy bardzo często współpracują z lekarzami innych specjalności, np. onkologami, pulmonologami czy chirurgami naczyniowymi.

Każdy pacjent z nowotworem płuca, który będzie poddany leczeniu operacyjnemu, powinien trafić na konsultację do torakochirurga.

Do poradni/oddziału torakochirurgii skierowanie należy wziąć od lekarza rodzinnego, który wcześniej przeprowadzi szczegółowy wywiad i zadecyduje o konieczności wizyty u specjalisty.

Na wizytę lekarską pacjent powinien zabrać:

• aktualne wyniki badań:
• RTG klatki piersiowej (wynik ważny pół roku)
• posiadaną dokumentację medyczną (np. kserokopię wypisów ze szpitala, poprzednie RTG klatki piersiowej lub inne badania radiologiczne, wyniki badań laboratoryjnych)
• dowód osobisty lub inny dokument tożsamości ze zdjęciem

Patomorfolog

Patomorfolog to lekarz, który bada materiał biologiczny pobrany od pacjenta pod kątem odstępstw od normy, które mogą wskazywać, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego. Na podstawie analizy może dokładnie ocenić stan komórek i tkanek, stwierdzić, na ile ich budowa i struktura odbiega od normy, a tym jak mocno jest zaawansowany stan chorobowy.

Patomorfolog korzysta w swojej pracy z bardzo wielu różnych technik diagnostycznych. Na co dzień styka się z badaniami molekularnymi, mikroskopowymi, immunohistochemicznymi, a także różnymi metodami radiologicznymi, takimi jak rentgen czy USG. Na co dzień specjalista tej dziedziny wykonuje badania śródoperacyjne, ocenia badanie cytologiczne, które może obejmować aspiraty, wymazy i płyny z jam ciała, korzysta ze specjalnych technik diagnostycznych, dokonuje interpretacji badań bioptycznych, które obejmują biopsje, wyskrobiny i wycinki, a także wykonuje biopsję aspiracyjną cienkoigłową ze zmiany niepalpacyjnej lub palpacyjnej.

Lekarz patomorfolog korzysta z takich metod badawczych jak:

• biopsja cienko- lub gruboigłowa, polegająca pobieraniu materiału do badań z komórek za pomocą igły;
• mikroskopia, włącznie z cyfrową analizą obrazu, polegająca na badaniu pod mikroskopem pobranych od pacjenta tkanek lub komórek (badanie cytologiczne) w celu zebrania informacji o procesie chorobotwórczym;
• cytochemia, na podstawie której oceniany jest skład chemiczny komórek i tkanek;
• histochemia, czyli mikroskopowe badanie histopatologiczne,
• biologia molekularna, pozwalająca wyizolować z komórek ich pojedyncze części, na przykład specyficzne białka czy kwasy nukleinowe i poddać je badaniom molekularnym,
• cytologia - metoda polegająca na pobieraniu płynów z jam ciała pacjenta.

Z efektów pracy patomorfologa korzystają specjaliści wielu dziedzin medycyny, ale nieocenione znaczenie mają dla onkologów. Praca patomorfologa jest wykorzystywana przy leczeniu wielu chorób, w tym chorób nowotworowych.

To właśnie analiza sporządzona przez patomorfologa jest podstawą do opracowania schematu leczenia w raku płuca.

Onkolog radioterapeuta

Onkolog radioterapeuta to lekarz specjalizujący się w leczeniu chorób nowotworowych za pomocą promieniowania jonizującego. Jest to specjalista, który stosuje promieniowanie jonizujące do niszczenia komórek nowotworowych i hamowania ich wzrostu.

Podczas pierwszej wizyty onkolog radioterapeuta przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem, aby zbadać stan zdrowia, historię chorób oraz wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do leczenia radioterapeutycznego.

Po  dokładnym zdiagnozowaniu choroby i wykluczeniu przeciwwskazań do leczenia radioterapeutycznego, onkolog radioterapeuta opracowuje plan leczenia, który jest dostosowany do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia pacjenta.

Plan obejmuje dawkę promieniowania, liczbę i częstotliwość sesji, a także wybór odpowiedniej techniki radioterapii. Podczas sesji radioterapii, onkolog radioterapeuta kontroluje proces leczenia, który jest monitorowany za pomocą specjalistycznych urządzeń.

Onkolog radioterapeuta kwalifikuje chorych na raka do leczenia skojarzonego tj. połączenia radioterapii i chirurgii lub chemioterapii/immunoterapii.

Po zakończeniu leczenia, lekarz przeprowadza kontrolne badania, aby ocenić skuteczność terapii i monitorować ewentualne skutki uboczne. Onkolog radioterapeuta jest także odpowiedzialny za opiekę nad pacjentem po zakończeniu leczenia, monitorując jego stan zdrowia i pomagając w przypadku wystąpienia ewentualnych powikłań lub nawrotu choroby.