Diagnostyka
Bronchoskopia
Bronchoskopia wykonywana jest w celu zdiagnozowania oraz leczenia chorób układu oddechowego.
Jest to badanie przeprowadzane za pomocą cienkiego, elastycznego bronchoskopu, określanego jako bronchofiberoskop - pozwala ona na wzrokową ocenę wyglądu błony śluzowej tchawicy i oskrzeli oraz strun głosowych.
Wyróżnia się następujące rodzaje bronchoskopii:
Elastyczna bronchoskopia (bronchofiberoskopia)
wykorzystuje długą, cienką, oświetloną rurkę do oglądania dróg oddechowych. Bronchoskop elastyczny (bronchofiberoskop) jest używany częściej niż bronchoskop sztywny, ponieważ zwykle nie wymaga znieczulenia ogólnego i badanie wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym. Bronchofiberoskop jest wygodniejszy dla lekarza wykonującego badanie i zapewnia lepszy widok na mniejsze drogi oddechowe. Oprócz możliwości oglądania posiada kanał roboczy pozwalający na wprowadzenie specjalnie skonstruowanych narzędzi i pobranie materiału do badań laboratoryjnych i mikroskopowych. Można w ten sposób uzyskać aspirat do badania bakteriologicznego lub używając kleszczy pobrać wycinek ze zmian chorobowych do badania mikroskopowego.
Sztywna bronchoskopia
zwykle wykonuje się ją w znieczuleniu ogólnym i wykorzystuje prostą, wydrążoną metalową rurkę. Sztywna bronchoskopia jest wykonywana, kiedy występuje krwawienie w drogach oddechowych, które może blokować widok elastycznego zakresu a także w zakresie pobierania dużych próbek tkanek do biopsji.
EBUS
Odmianą badania bronchoskopowego jest EBUS, czyli ultrasonografia wewnątrzoskrzelowa.
Poza kamerą i oświetleniem, na końcu aparatu znajduje się niewielka głowica ultrasonograficzna umożliwiająca wykonanie badania USG przez ścianę tchawicy/oskrzela znajdujących się za tą ścianą i przez to niewidocznych w badaniu bronchoskopowym.
Po potwierdzeniu w obrazie USG zmiany chorobowej wprowadza się przez kanał roboczy aparatu długą elastyczną igłę i nakłuwa się tę zmianę w celu pobrania materiału do badań patomorfologicznych (wykonuje się biopsję).
Badanie wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym (do gardła, krtani, tchawicy i oskrzeli podawany jest środek znieczulający miejscowo). W razie potrzeby w celu poprawy tolerancji badania można podać dożylnie leki uspakajające (tzw. „głupi Jaś”). Należy przy tym pamiętać, że środki te choć poprawiają komfort podczas badania, mogą dodatkowo zwiększać ryzyko powikłań. Preferowane jest, aby osoba badana była w pełni świadoma podczas badania i współpracowała z zespołem wykonującym badanie poprzez spokojne, miarowe oddychanie i wstrzymywanie kaszlu. Badanie wraz ze znieczuleniem trwa około 20-40 minut, a czas utrzymywania aparatu w drogach oddechowych to zazwyczaj ok. 5-15 minut.
Badania zazwyczaj nie są bolesne, choć mogą być nieprzyjemne.